Nú ætla ég kurteisislega að fjalla um hvers vegna þessi mynd er ein sú versta sem íslenska þjóðin hefur séð síðan ælufatan Heiðin leit dagsins ljós fyrir rúmlega þremur árum síðan. Þegar þessi texti er ritaður er ég einmitt nýstiginn útaf myndinni, enn með kjaftinn galopinn yfir hversu rosalega mikið hún þóttist hafa gert við nákvæmlega ekki neitt. Nei, án djóks… EKKI NEITT. Ég byrjaði að finna til með peningnum sem var sóað í þessi ósköp, og leikurunum sem hefðu getað nýtt tímann í eitthvað vitsmunalegra, eins og að horfa á málverk þorna.

Þessi mynd er svo andstyggilega leiðinleg að hálfa væri hellingur. Ég sit hérna að berjast fyrir því að muna hvað það var sem ég sá en eitthvað er unga minni mitt að bregðast mér. Mér tókst semsagt að finna íslenska bíómynd sem er svo auðgleymd að ég þarf stöðugt að renna yfir atburðarásina í huganum til að muna hvers vegna hún var svona sóðalega leiðinleg. Loks átta ég mig á því að það var ekki nema vottur af sögu til staðar, og það eina sem ég glápti á í 90 mínútur var fullt af hæfileikaríku fólki að kjafta út í eitt um bæjarpólitík sem fór bara endalaust í hringi og skilaði engri ásættanlegri niðurstöðu. Einnig fann ég vott af athyglisverðum persónusamskiptum (öll framhjáhöldin t.d.), en það hvarf ansi fljótt því það virðist eins og þessi mynd setji sér það djarfa markmið að vera jafn spennandi og kattarsandurinn heima hjá mér. Svo sýndist mér líka eins og myndin væri að gefa okkur smá bakgrunn á aðalpersónu myndarinnar, til að við myndum þá ná að tengjast henni almennilega og halda kannski upp á hana. Þetta reyndist ekki vera annað en tímaeyðsla og mjög athugavert dæmi um það hvernig einn leikstjóri getur klúðrað heldur einfaldri persónusköpun.

Ég á erfitt með að muna hvenær íslensk bíómynd skeit svona mikið upp á bak í flashback-senum (svo eitthvað sé nefnt). Þær eru hérna notaðar til að dýpka persónu Stefáns Karls, en það gengur svo illa að ég er við það að halda að það hafi verið ætlunin frá upphafi. Það misheppnast gjörsamlega að láta áhorfandanum vera annt um þennan mann, sem er einmitt frekar skrítið þar sem leikarinn stendur sig vel með það sem hann hefur. Reyndar eru allir leikararnir í myndinni býsna fínir en persónurnar eru allar óspennandi, sama hversu mikið er reynt að gera þær skrautlegar. Mér gat ekki staðið meira á sama um örlög þeirra. Tæknileg vinnsla er svosem ágæt en slíkt ásamt trúverðugum frammistöðum er einmitt tvennt sem Ólafur Jóhannesson hefur oftast náð fínum tökum á.

Ólafur má eiga það að vera með þeim virkari kvikmyndagerðarmönnum sem við höfum að okkur í dag en það sem ég hef séð frá honum sýnir mér einungis það að vinnubrögðin ekki réttlæta magnið. Hann er þ.a.l. líka með þeim áttavilltari kvikmyndagerðarmönnum sem við höfum. Það vantar augljóslega ekki áhugann en burtséð frá nokkrum ómerkilegum heimildarmyndum þá kann maðurinn bara ekki að segja sögu, hvað þá strúktúra slíka. Af verkum hans að dæma er eins og hann skrifi grófa prófíla á hverja persónu, smali síðan saman fullt af leikurum og spinnur svo alla rest.

Kurteist fólk þjáist nefnilega fyrir nákvæmlega sömu hluti og önnur mynd sem hann gerði, Stóra planið, nema sú mynd hafði örlítið litríkari persónur og skítsæmilegan spunahúmor í þokkabót. Annars eru báðar myndirnar stefnulausar að mörgu leyti og eru lítið annað en sería af atriðum sem reyna að móta heilsteypta sögu en gera það alls ekki. Myndirnar tvær fá líka þann mínus að enda gjörsamlega upp úr þurru, sem er enn eitt merkið um glataða strúktúrahæfileika Ólafs. Manni líður aldrei eins og „sagan“ sé að klárast, rétt eins og maður finnur aldrei fyrir henni að takast á flug. Það er meira eins og kreditlistanum í lokin hafi leiðst það mikið að hann gat ekki meðhöndlað biðina lengur. Hann varð bara að poppa upp, þrátt fyrir að sagan hafi ekki einu sinni verið alveg búin! Lykilsenur bera sömuleiðis merki um fljótfærni og metnaðarleysi, en kannski ætti ég bara að vera þakklátur fyrir að hafa ekki fengið eitthvað verra þar sem þetta er greinilega það skásta sem fjórir klipparar gátu gert úr þessu öllu.

Orð fá því bara ekki lýst hvað þessi mynd er svæfandi og almennt pirrandi til áhorfs. Hún er eitt risastórt EKKERT og einungis þokkalegur leikur og fáeinar fyndnar línur koma í veg fyrir botneinkunn hjá mér.

Besta senan:
Ef einhver myndi stinga hausnum mínum í drullupoll, þá get ég ekki annað sagt en að besti parturinn hafi verið þegar ég slapp úr honum.

(þessi grein er upphaflega skrifuð þann 31.03.2011 – semsagt löngu áður en ég sá að Óli gat gert góða mynd með Borgríki)

Sammála/ósammála?